Zerwanie więzadła w dowolnej partii mięśniowej to poważny problem zdrowotny który utrudnia poruszanie się. Bardzo często osobom kontuzjowanym ciężko jest wrócić do stanu sprzed kontuzji. Na szczęście zarówno technologia i medycyna są naukami rozwijającymi się, a ich połączenie przynosi zaskakujące efekty. Przed ludzkością wciąż jeszcze wiele do odkrycia, lecz nawet teraz jesteśmy w stanie poprawić proces powrotu do zdrowia, dzięki licznym naukowym badaniom w zakresie biomechaniki i fizjoterapii. Najskuteczniejsze sposoby regeneracji tkanki mięśniowej oraz więzadeł zawarto w artykule poniżej. Wpis ten omawia sposoby rehabilitacji i jej wspomagania po urazach ACL, na podstawie badań opublikowanych przez towarzystwa medyczne z Stanów Zjednoczonych Ameryki.
Terapia ograniczaniem przepływu krwi (BFR), wspomaga regeneracje mięśni i kości kończyn po urazach więzadeł krzyżowych (ACL)
Terapia BFR inaczej zwana jako trening okluzyjny jest metodą rehabilitacji, w której ćwiczenia siłowe lub wytrzymałościowe są wykonywane z użyciem opasek uciskowych lub rękawów. Ich zadaniem jest ograniczenie przepływu krwi w danej partii mięśniowej. Powoduje to zmiany w ilości przepływu krwi oraz substancji przez nią transportowanych. Co ciekawe odpowiednie przeprowadzenie treningu okluzyjnego zwiększa siłę i masę mięśniową przy dużo mniejszym ryzyku kontuzji, niż klasyczne metody. Zgodnie z artykułem zamieszczonym na stronie narodowej biblioteki medycyny Stanów Zjednoczonych, badania przeprowadzone na grupie 14 osób, z urazem typu ACL, wskazują ze ograniczenie przepływu krwi łagodzi zanik mięśni oraz skraca czas powrotu do zdrowia. Na razie mało wiadomo na temat wpływu terapii BFR na utrwalanie kości, jednakże badania pokazują że to właśnie terapia BFR przynosi skuteczniejsze rezultaty w utwardzaniu materiału kostnego niż klasyczna rehabilitacja. Połączenie rehabilitacji z BFR działa długotrwale na podtrzymywanie procesów regeneracji, w porównaniu do klasycznego procesu rehabilitacji, który z czasem przestaje stymulować ciało tak jak na początku procesu rehabilitacyjnego. Zgodnie z przeprowadzonymi badaniami, efekty terapii BFR są niezależne od strony przyłożenia ucisku w okolicy uszkodzonej tkanki.
Link do artykułu o wynikach rehabilitacji z BFR: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6447983/
Przywracanie sprawności i siły mięśniowej po urazach więzadeł mięśniowych (ACL)
Jednym z głównych zadań rehabilitacji po urazach, a następnie procesach rekonstrukcji więzadeł mięśniowych, jest przywrócenie ich siły (wytrzymałości) do stanu sprzed kontuzji. Ma to na celu głównie powrót osoby poszkodowanej do prawidłowego funkcjonowania, a także zabezpieczenie więzadła przed ponownym uszkodzeniem. Bardzo często nawet pomimo intensywnej rehabilitacji, nie da się całkowicie powrócić do stanu sprzed kontuzji. Proces regeneracji włókien więzadła i mięśni przez nie trzymanych, jest zależny nie tylko od programu rehabilitacji ale także od czynników biomechanicznych. Rozwiązanie tego problemu jest nadal kwestią dyskusyjną w kręgach naukowych. Udało się jednak wytyczyć dwa priorytety w procesie rekonstrukcji więzadeł. Są to kolejno, ograniczanie utraty siły w mięśniu po urazie, a następnie okresie pooperacyjnym oraz maksymalizacja i wzmacnianie procesu regeneracji. Aby wzmocnić regeneracje tkanek zalecane jest zastosowanie elektrostymulacji, bądź treningu okluzyjnego, czyli wspomnianego akapit wcześniej BFR. Obie z wymienionych metod są w szczególności zalecane pacjentom, którym nawet niski stopień trudności programu rehabilitacyjnego sprawia problem lub odczuwają przy nim ból. Z raportu zamieszczonego w międzynarodowym dzienniku fizjoterapii dla osób aktywnych fizycznie, przez Matthew Buckthorpe, Giovanni La Rosa i Francesco Della Villa, możemy dowiedzieć się że rehabilitacja po urazach typu ACL powinna zawierać następujące elementy:
- wszystkie fazy ruchu mięśnia
- ćwiczenia z swobodnym i usztywnionym punktem podparcia
- dotyczyć obu członów kończyny, które utrzymywało uszkodzone więzadło
- program rehabilitacji powinien przechodzić z programu skoncentrowanego na pojedynczym mięśniu do treningu funkcjonalnego całej partii mięśniowej trzymanej przez uszkodzone więzadło, w celu przywracania funkcji układu neurologicznego w tym obszarze.
- aktywizować partie mięśniowe sąsiadujące z uszkodzoną partią, w celu ogólnego przyrostu sprawności.
Więcej szczegółowych informacji można znaleźć w wspomnianym wcześniej raporcie pod następującym adrsem: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6350662/
Wspomaganie wytrzymałości mięśni oraz więzadeł w okresie przed i po operacyjnym.
Chirurgiczna rekonstrukcja więzadeł mięśniowych, wymaga zastosowania bardzo mocnego ucisku w celu przytrzymania mięśnia w określonej pozycji w trakcie operacji. Ucisk ten, stosowany nawet tylko na czas zabiegu, wywołuje zjawisko stresu niedokrwiennego. Procesu tego nie należy mylić z BFR czyli treningiem okluzyjnym, w którym ucisk mięśnia ma korzystny wpływ na regeneracje tkanek oraz nie jest aż tak ekstremalny w porównaniu do ucisku operacyjnego. Stres niedokrwienny, spowodowany uciskiem operacyjnym, może skutkować dalekobieżnymi powikłaniami takimi jak zanik siły mięśnia, inaczej zjawiskiem zwanym osłabieniem pooperacyjnym. Według lekarzy chirurgii, ograniczeniem tego niekorzystnego precedensu, jest właśnie trening BFR. Trening okluzyjny wpływa na wzmocnienie natlenienia tkanek mięśniowych, dlatego stosowanie go przed operacja rekonstrukcji zerwanego więzadła, redukuje proces zaniku siły mięśniowej oraz łagodzi jego skutki w okresie pooperacyjnym. Dodatkowo poprawia funkcjonowanie naczyń krwionośnych. Należy jednak pamiętać że trening okluzyjny jako proces przygotowania do operacji rekonstrukcji uszkodzonego więzadła, powinien być stosowany w krótkim okresie czasu, aby nie narażać mięśni na dalsze uszkodzenie mechaniczne przed ich rekonstrukcją. Zastosowanie BFR i jego korzystnych efektów, jako przygotowanie do zabiegu rekonstrukcji, zostało poparte badaniami z użyciem technologii elektromiografii (EMG) o czym możemy przeczytać w artykule zamieszczonym w jednej z narodowych bibliotek medycyny i biotechnologii Stanów Zjednoczonych.
Artykuł dostępny jest pod linkiem: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30197599/